Гадаад харилцааны сайд нэрэмжит шагналаа анх удаа гардуулав

Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатарын санаачилгаар Монгол улсыг гадаадад сурталчилсан, монгол иргэдийн эрх ашгийг хамгаалахад үнэтэй хувь нэмэр оруулсан хувь хүн, албан байгууллагуудад “Алтан гэрэгэ” шагнал олгож байхаар тогтлоо. Энэ удаагийн анхны шагналын эздээр Йоркийн хунтайж Эндрью, Япон-Монголын найрамдлын нийгэмлэгийн тэргүүн Янагасива Токужи, Нидерландын “Монгол сайхан” санг сонгон шалгаруулж шагналыг нь гардуулан өглөө.
Ингээд Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгийг бүрэн эхээр сийрүүлье.

Эрхэмсэг, хатагтай ноёд оо!
Та бүхэнд юуны өмнө ирж буй шинэ оны мэндийг өргөн дэвшүүлье.
Монгол Улсыг гадаадад сурталчлах, улс төр, эдийн засаг, соёл боловсрол, урлаг, спорт болон нийгмийн бусад салбарт гадаад орнуудтай харилцах, гадаадад суугаа Монгол Улсын иргэдийн эрх ашгийг хамгаалахад үнэтэй хувь нэмэр оруулсан хувь хүн, албан байгууллага, аж ахуйн нэгжийг дэмжин урамшуулах зорилготой Гадаад харилцааны сайдын нэрэмжит “Алтан гэрэгэ” шагналыг саяхан бий болгосон юм.
Их Эзэн Чингис хаан “Алтан гэрэгэ” хэмээх эрхэмсэг агаад ёсорхог баталгаа тэмдгийг өөрийн төлөөлөгчдөдөө Монгол төрийн алтан аргамжийг бататгах үйлсэд чин шударга хүчин зүтгэхийг даалган соёрхож байсан билээ.
Энэхүү нэр хүндтэй шагналыг анх удаа гардуулах ёслол өнөөдөр болж байна. Энэ ёслол шинэ оны босгон дээр, Монгол Улсын дипломат албаны баярын өдөр тохиож байгаа нь бүүр ч их билэгшээлтэй юм.
“Алтан гэрэгэ” шагналд нэр дэвшүүлэн шалгаруулах, гардуулах ажлыг зохион байгуулах комисс, ГХЯ-ны газрууд болон хилийн чанадад суугаа манай ДТГ-уудын саналыг шүүн тунгаасны эцэст уг шагналын ууган эздээр Йоркийн хунтайж Эндрью, Япон-Монголын найрамдлын нийгэмлэгийн тэргүүн Янагасива Токужи, Нидерландын “Монгол сайхан” санг сонгон шалгаруулсныг зарлан толилуулахад таатай байна.
Эдгээр сайн үйлстнүүдээс өнөөдөр “Монгол сайхан сан”-д шагнал гардуулан өгөх боломж олдсонд баяртай байна. Тус сан нь 2001 онд байгуулагдсанаас хойш манай нийгмийн олон салбарт өргөн цар хүрээтэй үйл ажиллагаа явуулж эхэллээ. Тухайлбал, ДБЭТ-т санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэн гадаадад аялан тоглоход нь байнга тусалсан байна.
Мөн нийслэлийн 60-р дунд сургуулийн манлай сурагчид Нидерландад суралцах тэтгэлэг олгож, тус сургуулийн сурагчдыг гадаад хэлний “Сантис” төвийн сургалтанд хамруулжээ.
Мөн ДОХ-оос урьдчилан сэргийлэх ажилд хандив өгч тусалж иржээ.
Манай хүүхэд, залуу үеийг сурган хүмүүжүүлэх, урлаг соёлыг хөгжүүлэхэд үнэтэй дэмжлэг, туслалцаа үзүүлсэн Нидерландын “Монгол сайхан” сангийн хамт олонд чин сэтгэлийн талархлаа илэрхийлж, Монгол Улсын Гадаад харилцааны сайдын нэрэмжит “Алтан гэрэгэ” шагналыг гардуулъя.
Та бүхний ач буянтай үйлс улам дэлгэрэх болтугай.

Хилийн чанадад суугаа Монгол улсын иргэддээ хандаж Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатарын илгээсэн шинэ жилийн мэндчилгээ

Манай гаригийн өнцөг булан бүрт суугаа Монгол улсын иргэд ээ!
Эх орон нэгт ахан дүүс та нартаа ирж буй шинэ жилийн мэнд хүргэж, ажил үйлс бүтэмжтэй, амжилт бүтээл арвин, аз жаргал дүүрэн байхын өлзийтэй ерөөлийг өргөн дэвшүүлье.

Улиран одож буй 2009 он манай орны хувьд төдийгүй олон улсад хүнд хэцүү, сорилтын жил болж өнгөрлөө. Дэлхийн санхүү, эдийн засгийн хямрал манай оронд ч хүчтэй нөлөөлж, эдийн засаг, нийгмийн амьдралд хүндрэл, бэрхшээл учрууллаа. Гэвч манай төр засаг, ард иргэд, аж ахуйн нэгжүүд хямралыг сөрөн хамтран ажилласны дүнд багагүй амжилт оллоо. 2009 онд манай тариаланчид 390 орчим мянган тонн үр тариа, 150.5 мянган тонн төмс хурааж авсан нь дотоодынхоо хэрэгцээг бараг хангах нөхцлийг бүрдүүллээ. Баатарлаг малчид маань эрдэнэт мал сүргээ өсгөн үржүүлж 43 гаруй саяд хүргэлээ.

Улс орны эдийн засгийн тэргүүлэх салбар-уул уурхай цаашид эрчимтэй хөгжих замд орлоо. Дэлхийд томоохонд орох Оюутолгой зэсийн ордыг ашиглах гэрээг 2009 оны намар гадаадын хөрөнгө оруулагчидтай байгууллаа. Цаашид нүүрс, уран, мөнгө зэрэг эрдэс баялгийг ашиглах, тэдгээрийг дагасан дэд бүтцийн томоохон төслүүдийг хэрэгжүүлэх зорилт тулгарч байна.

Тус яам “Гадаад харилцааг эдийн засагжуулах хөтөлбөр”-ийг санаачлан боловсруулж, 2009 оны 10 сард Засгийн газраар батлуулсан бөгөөд цаашид уг хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх үүднээс улс орондоо гадаадын хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, гадаад худалдааг өсгөх чиглэлээр идэвхитэй ажиллах болно.

Ардчилсан хувьсгал өрнөж эхэлсний 20 жилийн ойг өргөн дэлгэр тэмдэглэв. Энэ түүхэн богино хугацаанд манай улс зах зээлийн эдийн засагт шилжих түүхэн шилжилтийг амжилттай хэрэгжүүлж, дэлхийн олон улс орон, олон улсын байгууллагуудтай үр бүтээлтэй хамтран ажиллаж байгаагийн дүнд манай орны олон улсын нэр хүнд өсөж байгааг тэмдэглэхэд таатай байна. Үүний хамт гадаадад ажиллах, сурах манай иргэдийн тоо нэмэгдэж байгаа бөгөөд эдүгээ 120 мянгад хүрчээ. Гадаадад оршин суугаа иргэдийнхээ эрх ашгийг хамгаалах нь манай гадаад бодлогын нэн тэргүүний чиглэл болж байна.

Монгол улсаас гадаад орнуудад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газруудын тэргүүн нарын зөвлөгөөнийг 2008 оны эцсээр, Монгол Улсын өргөмжит консулуудын зөвлөлдөх уулзалтыг 2009 оны 9 сард тус тус зохион байгуулж, хилийн чанадад суугаа манай улсын иргэдийн эрх ашгийг хамгаалж ажиллах талаар 35 дипломат төлөөлөгчийн газар, 38 оронд байгаа 66 өргөмжит консултай тодорхой ярилцаж, хийх ажлаа төлөвлөлөө.

Гадаадад суугаа манай ДТГ-ууд иргэдийнхээ судалгаа бүртгэлийг бүрэн гаргаж, ахуй нөхцлийг нь судалж, ажлын газар, сургуулийн удирдлагуудтай нь холбоо тогтоох, иргэдийг хүлээн авах тусгай өдөртэй болох, иргэдийн санал хүсэлтийг шуурхай барагдуулж байхыг би саяхан гаргасан албан даалгавартаа тодорхой заасан.

Мөн гадаад орнуудад суугаа манай улсын иргэд, оюутан сурагчид, эрдэмтэд, уран бүтээлчид, бизнес эрхлэгчидтэй байнгын холбоотой ажиллаж, нэгдсэн мэдээллийн бааз бий болгох, улс эх орноо сурталчлахад татан оролцуулах, тэдний сургалт судалгаа, уран бүтээл, бизнесийн ажилд аль болох дэмжлэг тусламж үзүүлж байхыг ДТГ-даа бас үүрэг болгосон.

Иймд иргэд та бүхэн суралцаж, ажиллаж, амьдарч байгаа орондоо суугаа Монгол Улсын Элчин сайдын яам, Ерөнхий консулын газар болон өргөмжит консулуудтай байнгын холбоотой байж эрх зүйн болон бусад туслалцаа авч, эрх ашгаа хамгаалуулан, санал бодлоо илэрхийлж, харилцан бие биендээ тусалж, хамтран ажиллахыг хүсч байна.

Хилийн чанадад эрх ашиг нь хөндөгдсөн, гачигдал зовлон учирсан иргэдэд санхүүгийн тусламж үзүүлэх тогтолцоо бүрдүүлэх зорилгоор “Иргэдэд туслах сан”-г байгуулан ажиллаж байна.

Иргэд зорчих нөхцлийг хөнгөвчлөх үүднээс 16 улстай харилцан визгүй зорчих хэлэлцээр байгуулан мөрдөж байна. Цаашид харилцан визгүй зорчих улсын тоог нэмэгдүүлэх чиглэлээр Гадаад харилцааны яам хүч чармайлтаа тавин ажиллаж байгаа бөгөөд зарим тодорхой үр дүн 2010 оноос гарна гэж найдаж байна.

Хилийн чанадад суугаа манай иргэдэд суугаа орныхоо хөгжил, дэвшлийн ололт амжилтыг анхааран судалж, тэргүүний арга туршлага, ноу-хау, орчин үеийн стандарт, шалгуурыг эх орондоо шилжүүлэн хэрэгжүүлэх, улс орны хөгжлийг хурдасгахад хэрэгтэй шинэлэг санаа, оноог уламжлан дэвшүүлж байхыг хүсье.

Та бүхэн улс орныхоо хөгжил, дэвшлийн төлөө байнга санаа тавьж, сурсан эрдэм, олсон туршлагаа эх орондоо харамгүй зориулах хүсэл эрмэлзэл дүүрэн явдагт бид их баяртай байдаг бөгөөд цаашид та бүхний хувь нэмэр, тус дэм улам өсөн нэмэгдэнэ гэж итгэж байна.

Та бүхнийг байнгын холбоо, харилцаатай байж, санал хүсэлтээ тогтмол уламжлан бидэнтэй хамтран ажиллахыг би Монгол Улсын Гадаад харилцааны сайдын хувьд уриалж байна.

Монгол Улсын Гадаад харилцааны яам та бүхэнд үргэлж нээлттэй байх болно.

Та бүхэндээ эрүүл энх, эрч хүч, олз омог дүүрэн байхын ерөөл дэвшүүлье.

Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн
Засгийн Газрын гишүүн
Гадаад харилцааны сайд Гомбожавын Занданшатар

Сайд Г.Занданшатар Бангкокийн хэлэлцээрт нэгдэх хүсэлт тавьжээ

Гадаад харилцааны сайдаар томилогдсон Г.Занданшатарын анхны гадаад томилолт Солонгос, Япон улсаас эхэллээ. Сөүлийн Ханнам дүүрэгт байрлах “Гранд Хаяат” зочид буудалд 12 дугаар сарын 15-нд болсон Ази, Номхон далайн орнуудын худалдааны хэлэлцээрийн Сайд нарын зөвлөлийн гуравдугаар хуралдаанд оролцсоноор айлчлал эхэлсэн юм.
Ази, номхон далайн бүс нутгийн хөгжиж байгаа орнууд Бангкокийн хэлэлцээр /Ази, Номхон далайн орнуудын худалдааны хэлэлцээр буюу АПТА/-ийг анх 1975 онд байгуулсан. Гол зорилго нь хөгжиж буй гишүүн орнуудын хоорондын худалдааг өргөжүүлж тэдгээрийн эдийн засгийг хөхиүлэн дэмжих, худалдааг харилцан либералчлах, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг өрнүүлэхэд оршиж, гишүүн орнуудын хоорондын худалдаан дахь тарифын ба тарифын бус болон худалдаатай холбогдол бүхий бусад саад тотгорыг арилгахад чиглэгддэг. Өнөөгийн байдлаар Ази, Номхон далайн орнуудын худалдааны хэлэлцээрт Бангладеш, Хятад, Энэтхэг, Лаос, Өмнөд Солонгос болон Шри Ланка зэрэг зургаан орон гишүүнээр бүртгэгдээд байна. Манай улс энэ хэлэлцээрт элсэх сонирхлоо 2004 онд албан бусаар илэрхийлж байсан. Энэ хэлэлцээрт нэгдэхийн гол ач холбогдол нь манай худалдааны нийт бараа эргэлтийн 47 хувийг дээрх зургаан орон эзэлж байна. 2008 онд эдгээр орнуудтай хийсэн худалдаа 2,7 тэрбум ам.долларт хүрсний 2,5 тэрбум ам.доллар буюу 91% нь БНХАУ-д ноогдож байна. БНСУ 224,7 сая ам.доллар /8%/, Энэтхэг 19,8 сая ам.доллар бусад худалдааны хувийг Бангладеш, Шри Ланка, Лаос эзэлж байна. Манай улс Ази, Номхон далайн орнуудын худалдааны хэлэлцээрт нэгдсэнээр хоёр талдаа тарифын хөнгөлөлтийг хөнгөвчлөх, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх боломж бий болно. Өөрөөр хэлбэл, худалдааны эргэлт нэмэгдэж, хөрөнгө оруулалт эрчимжинэ.
Энэ удаагийн хэлэлцээрт ажиглагчаар оролцсон Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатар Бангкокийн хэлэлцээрт нэгдэх хүсэлтээ дахин илэрхийлсэн нь гишүүн орнуудын зүгээс ихээхэн дэмжлэг авсан ба 2010 онд техникийн шинжтэй туслалцаа үзүүлэхээр боллоо. Техникийн шинжтэй туслалцааны дараа Монгол улс гишүүнээр элсэх эсэх асуудал УИХ-аар орно. Юутай ч энэ удаагийн Гадаад харилцааны сайдын айлчлал Ази, Номхон далайн орнуудын худалдааны хэлэлцээрт нэгдэх эсэхийг шийдэхэд томоохон алхам боллоо.
Монгол улс худалдааг либералчлах бодлогынхоо үүднээс Олон улсын болон бүс нутгийн худалдааны хэлэлцээрт орох зайлшгүй шаардлагатай байгаа ба 1997 онд Дэлхийн Худалдааны байгууллагад элссэнээс хойш худалдааны том хэлэлцээрт нэгдээгүй байна. Гадаад худалдааны салбарт хийгдэж байгаа хоёр дахь том алхам нь энэ юм. АПТА нь бүс нутгийн Мини дэлхийн худалдааны байгууллага гэж нэрлэгддэг тул Монгол улс бүс нутгийн интеграци, цаашилбал дэлхийн худалдааны стандартад нэг алхам хийлээ.
Сайд Г.Занданшатар дараа нь БНСУ-ын Гадаад хэрэг, худалдааны сайд Ю Мен Хвантай уулзаж халуун дотно яриа өрнүүллээ. Гадаад хэргийн сайд Г.Занданшатар Монгол, Солонгосын харилцаа “Сайн хөршийн найрамдал, хамтын ажиллагааны Түншлэлийн”-ийн зарчмын дагуу амжилттай хөгжиж, дээд, өндөр хэмжээний харилцан айчлал тогтмолжиж байгаад сэтгэл хангалуун байгаагаа илэрхийллээ. Хоёр орон дипломат харилцаа тогтоосны 20 жилийн ойг 2010 онд ёслон тэмдэглэнэ. Монгол улсын Ерөнхийлөгч ойн хүрээнд БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Ли Мен Багийг Монгол улсад айлчлахыг урьж урилга илгээсэн. Энэ урилгыг сайд Г.Занданшатар баталгаажуулж, Ерөнхийлөгч Ли Мен Багийн айлчлал 20 жилийн ойн арга хэмжээний оргил нь болж, хоёр орны түншлэлийн харилцааг шинэ шатанд ахиулан гаргахад үнэтэй хувь нэмэр оруулна гэдэгт итгэлтэй байгаагаа илэрхийллээ. Монгол, Солонгос улсын Гадаад хэргийн сайд нар хамтын ажиллагааны тэргүүлэх чиглэл, салбарыг тодорхойлсон “Монгол улс, БНСУ хоорондын хамтын ажиллагааны дунд хугацааны хөтөлбөр”-ийг даруй эцэслэн байгуулах шаардлагатай байгаа талаар ярилцлаа. БНСУ-аас манай улсад орж буй хөрөнгө оруулалт нийт дүнгээр өсч байгаа хэдий ч том хэмжээний хөрөнгө оруулагчдыг илүүтэй татах, орж ирэх нөхцлийг бүрдүүлэхэд Монгол улсын Засгийн газар, хууль тогтоох байгууллага ч анхаарч ажиллаж байгаа, БНСУ-ын Засгийн газрын зарим агентлаг, пүүс компани хамтран консорциум байгуулан Тавантолгойн нүүрсний ордын ашиглахад оролцохоо илэрхийлснийг дэмжиж байгааг сайд Г.Занданшатар онцоллоо. Солонгосын Эрдэс баялгийн корпораци /KORES/, Солонгосын Эрчим хүчний корпораци /KEPCO/, SAMTANu, DAEWOO Интернэшнл, LG Интернэшнл, STX, HANHWA, POSCO зэрэг Солонгосын арван компанийн бүрэлдэхүүнтэй консорциум Тавантолгойн төсөлд хөрөнгө оруулах саналаа манай Засгийн газарт өгөөд байгаа билээ.
Сайд Г.Занданшатар Тавантолгойн ордыг ашиглахад зам, тээврийн оновчтой шийдэл олон асуудал үндсэн нөхцөл бөгөөд Монгол улсын говийн болон зүүн бүсийн чиглэлд барих төмөр замын төсөлд БНСУ-ын компаниудыг оролцуулахад дэмжлэг үзүүлэхээ илэрхийлээд, цаашид далайн боомтын асуудлаар судалгаа хийх, тухайлбал ОХУ-ын Ванино боомтод терминал барих боломж байгааг дурдлаа. БНСУ-ын Гадаад хэрэг, худалдааны сайд Ю Мен Хван дээрх чухал асуудлуудад Монголын тал ажил хэрэгч байдлаар хандаж байгааг тэмдэглээд, ЭКСПО 2012 олон улсын үзэсгэлэнг БНСУ-д зохион байгуулахад Монгол улс дэмжиж ажилласанд талархаж буйгаа илэрхийлсэн юм.
“Зууны мэдээ” сонин 2009.12.24

Сайд Г.Занданшатар Төрийн өмчит “Монатом” компанийн Япон дахь салбарын нээлтэнд оролцлоо

Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатар Солонгос, Японд айлчлах үеэрээ хэд хэдэн чухал үйл ажиллагааны нээлтэнд оролцсоны нэг нь Монгол улсын Засгийн газрын тохируулагч агентлаг, Цөмийн энергийн газар “Монатом” ХХК-ийн Япон дахь салбарын нээлтийн ажиллагаанд оролцож, үг хэлсэн явдал юм.

Япон дахь салбарын нээлтэнд Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатар, “Монатом” ХХК-ийн Ерөнхий захирал Р.Бадамдамдин, Япон улсад суугаа Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд Р.Жигжид, ЭБЭХЯ-ны дэд сайд Б.Ариунсан, ГХЯ-ны Азийн газрын захирал Б.Ганболд, ГХЯ-ны ГХЭЗГ-ын захирал Г.Жаргалсайхан нар оролцлоо.

Сайд Г.Занданшатар нээлтийн үеэр хэлсэн үгэндээ:

-Өнөөдөр дэлхийн хэмжээнд эрчим хүчний хэрэгцээ улам өсөн нэмэгдэж байгаагаас шалтгаалан эрчим хүчний шинэ эх үүсвэр хайх, өнөөг хүртэл хэрэглэж ирсэн эрчим хүчний эх үүсвэрийн хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх зэрэгт ихээхэн анхаарах боллоо. Монгол улсын хувьд ч хүн амын болон аж үйлдвэр, ахуй амьдралын өсөн нэмэгдэж буй хэрэгцээг хангах зорилгоор эрчим хүчний үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх, шинэ техник технологи нэвтрүүлэх шаардлагатай тулгарч эхлээд байна. Монгол улс нь байгалийн арвин нөөц баялагтай бөгөөд цөмийн эрчим хүчний түүхий эд болох ураны үлэмж баялагтай орон билээ. Энэ баялгаа зөв зохистойгоор олон улсын хэм хэмжээнд олзворлож ашиглах, эрчим хүч үйлдвэрлэхийг бид зорьж байна. Энэ удаа Монгол улсын төрийн өмчит “Монатом” компани салбараа Японд нээж байгаа нь эрчим хүчний шинэ чиглэлээр хоёр орны хамтын ажиллагааг эхлүүлэх, үндэс суурийг нь зөв тавих томоохон үйл явдал, тодорхой алхам боллоо хэмээн үзэж байна хэмээсэн юм.

Монгол улсад цөмийн эрчим хүчний гол түүхий эд болох ураны хэд хэдэн том орд газар буй нь тогтоогдоод байгаа. Энэ салбарт Монголын Засгийн газар анхаарал тавин, төрийн бодлого болгож, дэлхийд нэр хүндтэй техник технологи, аюулгүй ажиллагаа, энэ салбарын шилдэг боловсон хүчинтэй Япон улстай хамтран ажиллахаар сэтгэл шулуудсан нь “Монатом” компанийн салбарыг Токио хотод нээснээс харж болно. Уран бол хэн дуртайтай нь найр тавин хамтран ажиллах тоглоом биш. Санаатай болон санаагүй буруу үйл ажиллагаанаас үүдэн гарах сөрөг үр дагаврыг Хирошима, Чернобылийн атомын цахилгаан станц зэргээс харж болно. Юутай нь Монголын төр засаг Япон улстай ураны салбарт хамтран ажиллах нь зүйтэй гэдгээ бодитоор харууллаа. Энэ салбарт хамтран ажилласнаар урьд өмнө нь Япон улсаас орж ирж байгаагүй том хөрөнгө оруулалт Монгол улсад хөл тавих боломж бүрдэж байгааг албаны хүмүүс итгэлтэй хэлж байна.

“Монатом” ХХК-ийн дэд захирал Г.Цогтсайхан: “Монголын бизнесийн салбар дэлхийн тавцанд гарах ёстой”

-Төрийн өмчит “Монатом” ХХК уран олборлох, боловсруулах үйл ажиллагаа эрхлэн явуулна. Монголын бизнесийн салбар дэлхийн тавцанд гарах ёстой. Энэ удаагийн арга хэмжээ нь эхний том алхам нь гэж бид ойлгож байна. Энэ салбараараа дамжуулж Японы болон дэлхийн зах зээлээс уран, цөмийн эрчим хүчээр дамжуулан хөрөнгө босгох зорилготой байгаа. Бүтэх болов уу гэсэн найдвар байгаа. Ирээдүйн том зорилт бол цөмийн эрчим хүч ашиглах, атомын цахилгаан станц барих, ураны технологийг Монголдоо нутагшуулах явдал юм. Ганц хоёр жилдээ энэ ажил хийгдэхгүй. Гэхдээ алсын хараатай, алсын бодлоготой зорилт юм. Өнөөдөр компанийхаа нээлтэнд зориулж семинар, танилцуулга зохион байгууллаа. Монголд хөрөнгө оруулах боломж юу байна, зөвхөн уран биш, хөдөө аж ахуй, дэд бүтцийн салбарт хөрөнгө оруулах боломжуудын талаар танилцуулсан. 100 орчим хөрөнгө оруулагчид, пүүс, компанийн төлөөлөгчид ирлээ. Харилцаагаа улам өргөжүүлэх бодолтой байгаа. Япон улс олон жил манайд тусламж, дэмжлэг, хөрөнгө оруулалт оруулж ирсэн. Харамсалтай нь жинхэнэ том хөрөнгө оруулалт хараахан очоогүй байна. Бид сайн ажиллабал тийм бололцоо бий болж байна. Цаг хугацааны хувьд ч таарч байна гэж бодон бид салбараа Японд байгуулж байна. Энэ хамтын ажиллагаа маань хоёр талын хууль эрх зүйн хүрээнд үндсэндээ шийдэгдсэн гэж хэлж болно. Өнгөрсөн 7 сард Ерөнхий сайд С.Баяр Япон улсад айлчлах үеэр Уран, цөмийн эрчим хүчний салбарт Япон улстай хамтран ажиллах санамж бичигт манай албан хүмүүс гарын үсэг зурсан байгаа. Өнөөдрийн үйл ажиллагаа бол тэр санамж бичгийн эхний ажил гэж ойлгож болно.

Японы хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх шан татсан айлчлал

Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатарын гадаад томилолт Японы Эдийн засаг, үйлдвэр, худалдааны сайд Масаюүки Наошиматай уулзаж халуун дотно яриа өрнүүлснээр үргэлжилсэн юм. Уулзалтын эхэнд Монгол, Японы Засгийн газар, хувийн хэвшлийн худалдаа, хөрөнгө оруулалтын зөвлөлдөх уулзалтыг хамтарч зохион байгуулж байгаа Эдийн засаг, үйлдвэр, худалдааны яам болон сайдад талархаж байгаагаа сайд Г.Занданшатар илэрхийллээ. Олон зүйл яригдсаны дотор хоёр орны хооронд “Эдийн засгийн түншлэлийн хэлэлцээр” байгуулах хүсэлтэй байгаагаа манай тал дахин нотоллоо. Монгол улсын Ерөнхий сайд асан С.Баяр Япон улсад айлчлах үеэр Монголын тал “Эдийн засгийн түншлэлийн хэлэлцээр” байгуулах талаар хүсэлт гаргаж, Японы тал үүнд дэмжлэг үзүүлэхээ мэдэгдсэн юм. Эдийн засаг, үйлдвэр, худалдааны сайд Масаюүки Наошима Япон улс энэ хэлэлцээрийг байгуулахыг бүхий л талаар дэмжиж ажиллаж байгаагаа илэрхийллээ. Хоёр улсын сайд уулзалтынхаа дараа Токио хотод зохиогдсон Монгол, Японы Засгийн газар, хувийн хэвшлийн хамтарсан гуравдугаар зөвлөлдөх уулзалтанд оролцож үг хэлсэн юм.
Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатар зөвлөлдөх уулзалтыг нээж хэлсэн үгэндээ Япон улс хамгийн том хандивлагч орон байж 1991 оноос хойш нийтдээ 2,3 тэрбум ам.долларын зээл тусламж олгосон, эдүгээ Япон улсын тусламжтайгаар Улаанбаатар хотод нисэх онгоцны шинэ буудал байгуулах, зам гүүр барих зэрэг дэд бүтцийн томоохон төслүүдийг хэрэгжүүлж байгаа зэргийг дурдлаа.
Уул уурхай, мал аж ахуйн чиглэлээр дэлхийн зах зээлд гарах өргөн боломж байгаа ч энэ том зорилтыг дан ганцаараа хэрэгжүүлэх боломжгүй учир юуны өмнө өндөр хөгжилтэй, орчин үеийн техник технологитой улс орнуудтай хамтран ажиллах, тэдгээрийн хөрөнгө оруулалтыг татан нэмэгдүүлэх, тэргүүний менежмент, “ноу хау”-г судлан нэвтрүүлэх зайлшгүй шаардлагатай байгаагаа илэрхийллээ. Хоёр орны худалдааны нийт эргэлт ердөө 84,7 сая ам.доллар болж, манай улсын нийт гадаад худалдааны дөнгөж 4,3%-ийг эзэлж байгаа нь иж бүрэн түншлэлийн харилцаатай манай орны хувьд үнэхээр чамлалтай байгааг хэлж байсан юм.
Зөвлөлдөх уулзалтанд оролцсон зарим хүмүүсээс санал сэтгэгдлийг нь сонссон юм.

ГХЯ-ны Гадаад худалдаа, эдийн засгийн газрын захирал Г.Жаргалсайхан: “Их үр дүнтэй уулзалт боллоо”
-Монгол, Японы Засгийн газар, хувийн хэвшлийн гурав дахь зөвлөлдөх уулзалт зохиогдож байна. Энэ уулзалтыг Монгол улсын Гадаад харилцааны яам, Японы Эдийн засаг, үйлдвэр, худалдааны яам хамтран зохион байгууллаа. Хоёр орны эдийн засаг, худалдааны эргэлт, Монголд Японы Засгийн газрын болон хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх гол зорилготой арга хэмжээ байсан. Манай талаас тодорхой төслүүдийг Японы талд танилцуулсан. Уул уурхай, дэд бүтцийн салбарт илүүтэй санал солилцсон. Мөн хөдөө аж ахуйн талаарх мэдээллүүдийг өглөө. Дөрөв дэх уулзалтыг Улаанбаатарт хийхээр тогтлоо. Токио хотод бид үндсэндээ дөрвөн уулзалт зохион байгууллаа. Эхний удаад Гадаад яамд хоорондоо зөвлөлдөх уулзалт хийлээ. Дараа нь эрдэс баялгийн салбарын зөвлөлдөх уулзалт боллоо. Эрдэс баялгийн салбар, тэр дундаа ураны салбарт ямар бодлого барьж, хамтран ажиллахаа ярилцлаа. Дараа нь бизнесийн уулзалт хийсэн. Үүнийг Монголын Гадаадын хөрөнгө оруулалтын газар зохион байгуулсан. Манай орноос бизнесийн 30 гаруй төлөөлөл ирж оролцсон. Японы 100 орчим тэргүүлэх болон жижиг, дунд бизнесийн төлөөлөл оролцлоо. Энэ их үр дүнтэй уулзалт болсон. Японтой “Эдийн засгийн түншлэлийн хэлэлцээр”-ийг байгуулах ёстой гэдэг дээр хоёр тал санал нэгдсэн нь хамгийн олзуурхууштай зүйл байлаа. “Эдийн засгийн түншлэлийн хэлэлцээр” гэдэг нь нэгэнт хийгдээд явж байгаа худалдаа, эдийн засгийн урсгалыг нэмэгдүүлэх, тээвэр, худалдааг хөнгөвчлөх, иргэд зорчих болон жуулчлах гээд олон асуудал шийдэгдэх үүд хаалга нээгдлээ гэсэн үг. Япон улс Азийн зарим оронтой ийм гэрээтэй байдаг. Монгол улстай одооноос байгуулах нь зүйтэй юм гэж саналаа илэрхийлж эхлээд байна.

Гадаадын хөрөнгө оруулалтын газрын дарга Б.Ганзориг: “Ойрын хугацаанд Японы хөрөнгө оруулалт нэмэгдэх хандлагатай байна”
-Бидний бодсончлон арга хэмжээ бүхэлдээ амжилттай боллоо. Японы жижиг, дунд бизнес эрхлэгчид голлон оролцсон. Мэдээж бидний сайн мэдэх Японы томоохон компаниуд байхаас гадна баян, шинэ жижиг, дунд бизнесийн төлөөлөл оролцсон. Нийтдээ 120 орчим бизнесийн төлөөлөл оролцлоо. Гадаад харилцааг эдийн засагжуулах хөтөлбөрийн хүрээнд Японы талтай уул уурхай, дэд бүтэц, хүнс хөдөө аж ахуй зэрэг салбаруудад хөрөнгө оруулалтыг түлхүү татна гэсэн зорилго тавьсан. Яг энэ салбарын хүмүүс ирж оролцлоо. Маш амжилттай боллоо гэж дүгнэж байна.
Япон улс манай хамгийн том донор орны нэг байгаа. Хөрөнгө оруулалтын хэмжээгээрээ дөрөвт явдаг. Гэхдээ Японы хөрөнгө оруулалт харьцангуй бага байна гэж бид шүүмжлэлтэй ханддаг. Ойрын хугацаанд Японы хөрөнгө оруулалт нэмэгдэх хандлагатай байгаа. Тийм сонирхол сая болсон зөвлөлдөх уулзалт бүр дээр илэрхийлэгдсэн. Худалдаа, эдийн засгийн хувьд тодорхой алхам хийе гэж зорьсон манайд ашигтай Засгийн газар бий болжээ гэж ойлгож болно.
“Fuji infox” компанийн Ерөнхийлөгч Шуничи Кондо: “Биднийг илүү сонирхолтой бизнес хүлээж байгаа”
-Зөвлөлдөх уулзалтанд гурав дахь удаагаа оролцож байна. Энэ удаад тодорхой асуудлууд тусгагдсан, илүү үр дүнтэй, ажил хэрэгч уулзалт боллоо гэж үзэж байна.
-Хөрөнгө оруулахад юу хэрэгтэй байдаг вэ?
-Мэдээлэл дутмаг байдаг. Тодорхой мэдээллийг хүсдэг дээ. Мэдээлэл шууд хүрэх зам муу байдаг гэж ойлгож болно.
-Танайх IT-ийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг компани. Энэ чиглэлээрээ хамтран ажиллах ямар боломж харагдаж байна?
-Монголд IT бизнес бүрэн төгс хөгжөөгүй байна. Ирээдүйд биднийг илүү сонирхолтой бизнес хүлээж байгаа гэж бодож байна. IT чиглэлээр хүнээ хөгжүүлэх зорилгоор Монголд “Айна” гэдэг мэргэжлийн сургуулийг байгуулсан байгаа. Монголд байгаа сургуулиараа дамжуулж IT-ийг хөгжүүлэх, томоохон төсөл удирдах чадвартай залуусыг бэлдье гэж бодож байна.

“Агмарко” компанийн гүйцэтгэх захирал Х.Ганбаатар: “Японд үнэ чухал биш юм байна”
-Төслөө танилцуулаад гурван ч компанитай харилцаа холбоо тогтоолоо. Цаашид илүү дэлгэрэнгүй судлаад, хамтран ажиллана гэж найдаж байна. Монголоос ирсэн бизнесийнхэнтэйгээ ярилцахад бүгд харилцаа холбоо тогтоосон, үр дүнтэй уулзалт боллоо гэж сэтгэл хангалуун байна. Бидэнд хамтран ажиллах боломж хязгааргүй байгааг олж харлаа. Хоёр улсын Засгийн газрын хуралдаанаас маш их мэдээлэл авлаа. Монголоос хүнсний бүтээгдэхүүн нийлүүлэхэд хоёр улсын Засгийн газар маш сайн гэрээ хийх ёстой юм байна. Чанар, аюулгүй байдал, хүлээн зөвшөөрөгдсөн систем хэрэгтэй юм байна. Японд үнэ чухал биш, эрүүл, чанартай хүнс байх хэрэгтэй гэдэг нь харагдлаа.

Японд улсад суугаа Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд Р.Жигжид: “Худалдаа, эдийн засгийг тэргүүн эгнээнд аваачих нь бидний гол зорилго болж байна”
-Монгол улсын Гадаад харилцааны сайд гадаад анхны айлчлалаа Японоос эхэллээ. Айлчлалын үр дүнгийн талаар сэтгэл хангалуун байна уу?
-Монгол улсын Гадаад харилцааны сайдын Япон дахь айлчлал амжилттай өндөрлөлөө. Ач холбогдол өндөртэй айлчлал байлаа. Яагаад гэвэл, Японд парламентийн сонгуульд Ардчилсан нам ялж, Засгийн газар шинээр бүрдсэн. Энэ шинэ Засгийн газрын Гадаад хэргийн сайд, Хэрэг эрхлэх газрын дарга, Эдийн засаг, үйлдвэр, худалдааны сайд, Парламентийн дарга гээд өндөр албаны хүмүүстэй уулзаж, хоёр улсын харилцаа, гадаад бодлогын талаар ярилцсанаас гадна Япон улсын шинэ Засгийн газрын Монголын талаарх бодлого, гадаад бодлогын талаар санал солилцсон нь их ач холбогдолтой байлаа. Мөн Монгол улсын эдийн засгийг хөгжүүлэх, бэхжүүлэх, өргөжүүлэхэд ихээхэн чухал ач холбогдолтой байсан. Хоёр улсын хувийн хэвшлийнхний хөрөнгө оруулалтын чуулга уулзалт боллоо. Уул уурхайн хамтын ажиллагааны ажлын хэсгийн уулзалт болсон. Засгийн газар хоорондын гурав дахь уулзалт гэж шат дараалсан чухал арга хэмжээнүүд боллоо. Энэ уулзалтыг манайхаас Гадаад харилцааны сайд, Япон талаас Эдийн засаг, үйлдвэр, худалдааны сайд хурлыг нээж, удирдана гэдэг бол хоёр улсын эдийн засгийг өргөжүүлэн хөгжүүлэхэд их тус болсон гэж ойлгож байна.
-Гадаад харилцааг эдийн засагжуулах хөтөлбөр батлагдан гарсан байгаа. Энэ талын ажил хэр урагштай явж байна гэж үзэж байна. Уран гээд уул уурхайн чиглэлээр хамтран ажиллахаар яриа хэлцэл хийж байгаа. Энэ талаар?
-Монгол, Японы харилцаа бүхий л салбарт эрчимтэй хөгжиж байна. Иж бүрэн түншлэл гэж томъёолдог. Харилцааг жинлээд үзвэл эдийн засаг нь улс төр, урлагийн салбараас бага жин татаж байгаа. Тиймээс худалдаа, эдийн засгийг тэргүүн эгнээнд аваачих нь бидний гол зорилго болж байгаа юм. Худалдаа, эдийн засгийн харилцаанд “Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа” гэсэн том хэсэг байдаг. Энэ бол Засгийн газар хоорондын, Японы хөгжлийн албан ёсны тусламжийг манайхан хүртэх, тэр хүрээнд хамтран ажиллах ордог. Энэ хэсэг урьдын адил сайн явж байна. Гадаад харилцааны сайдын айлчлалаар зээл, тусламжаа бууруулахгүй гэдгээ илэрхийлсэн. Хэдийгээр дэлхий нийтийг хамарсан санхүү, эдийн засгийн хямрал Япон улсыг бүсээ чанга бүслэхийг шаардаж байгаа ч манайд үзүүлдэг зээл, тусламжаа бууруулахгүй гэж байгаа нь их чухал ач холбогдолтой зүйл юм. Өргөн утгаар нь авч үзвэл хувийн хэвшилд суурилсан эдийн засгийн харилцаа, ялангуяа Японоос Монгол руу чиглэсэн хөрөнгө оруулалт, худалдааг нэмэгдүүлэх гэдэг бол гол зорилго болж тавигдаж байгаа. Сүүлийн жилүүдэд Японы хөрөнгө оруулалт нэмэгдэж байгаа. 1990-2008 оны хооронд гадаад улсуудаас орж ирсэн хөрөнгө оруулалтын гуравны нэгийг Япон улс дангаараа оруулсан байдаг. 2009 онд 14 орчим сая долларын хөрөнгө оруулалт орсон байна. Цаашид улам нэмэгдэх боломж байгаа гэдэгт би итгэж явдаг. Стратегийн орд газруудаа эдийн засгийн эргэлтэнд оруулах, түүнээс хуримтлуулсан баялгаасаа ард түмнийхээ аж амьдралыг дээшлүүлэхэд авч хэрэгжүүлж байгаа арга хэмжээ нь хоёр улсын хоорондын эдийн засгийг өөгшүүлэн дэмжихэд бодит хувь нэмрээ оруулна гэж найдаж байна. Япон улсад хэрэгтэй байгаа эрдэс баялаг, түүхий эдийн нөөц бололцоо манай оронд бий. Үүн дээр Япон улсын эдийн засгийн чадавхи, технологийн өндөр хөгжлийг Монголын боломжтой зах зээлтэй уялдуулах, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх хөрс суурь хангалттай бий гэж боддог.
-Хоёр орны иргэд хоорондын визний асуудал энэ айлчлалын үеэр яригдсан уу?
-Манай хоёр орны иж бүрэн түншлэлийн харилцаа өдрөөс өдөрт өргөжин хөгжиж байна. Улам хөгжүүлэхийн тулд хоёр орны иргэд харилцан зорчих асуудлыг шийдэх ёстой гэж ойлгодог. Монгол улсын Ерөнхий сайдын айлчлалын үеэр энэ талаар хөндөгдөж зарчмын тохиролцоонд хүрсэн. Ойрын хугацаанд япон иргэдийг визгүй зорчуулах, манай иргэдийн зорчих нөхцлийг хөнгөвчлөх асуудлыг шийдвэрлэхээр тохиролцсон. Гадаад харилцааны сайд энэ асуудлыг айлчлалаараа урагш ахиулж өглөө.
“Үндэсний шуудан” сонин

Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатар Япон улсын иргэдэд шагнал гардуулав

Солонгос, Япон улсад ажлын айлчлал хийсэн Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатар Монгол, Япон улсын найрсаг харилцаанд бодит хувь нэмрээ оруулсан хүмүүсийг Төрийн дээд одон медаль, төрийн холбогдох яамдын хүндэт өргөмжлөлөөр шагналаа. Шагнал гардуулах ёслол Япон дахь Монголын Элчин сайдын яаманд боллоо.

“Монгол, Японы иж бүрэн түншлэлийн найрсаг харилцааг бодитойгоор өргөжүүлэн хөгжүүлэхэд Та бүхний оруулсан хувь нэмэр, хийж гүйцэтгэсэн үүрэг асар өндөр билээ. Хоёр орны харилцааны хөгжилд чухал үүрэг гүйцэтгэж, үнэтэй хувь нэмэр оруулан сэтгэл харамгүй тусалж дэмжиж ирсэн Та бүхний энэүү гавьяа, зүтгэлийг Монголын төр засаг өндөр үнэлж, шагнал өргөмжлөлөө хүртээж буйг миний бие гардуулан өгөх гэж байгаадаа баяртай байна“ гэж Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатар нээж үг хэлсэн юм.

Томита Хидэши, Танака Коцүхинэ нарыг Алтан гадас одонгоор, Миүра Дайсүкэ нарын есөн хүнийг “Найрамдал” медалиар, Нийгата мужийн Япон, Монголын хүүхэд солилцооны нийгэмлэгийн тэргүүн Ито Кацүюки, Саку хотын Саку, Монголын Найрамдлын нийгэмлэгийн дарга Янагисава Акира нарыг ГХЯ-ны Хүндэт өргөмжлөлөөр, Маруко Сатокош БСШУЯ-ны жуух бичгээр тус тус шагнасан юм.

"Өглөөний сонин" 2009.12.24

Гадаад хэргийн сайд БНСУ, Японд “Хатуу” Японд өрнөсөн “зөөлөн” яриа

Ажлаа аваад удаагүй байгаа Г.Занданшатар сайд анхны ажлын айлчлалаа Японоос эхэллээ. Тус улсад энэ оны 8 дугаар сард парламентын сонгууль болж, Ардчилсан нам ялснаар шинэ Засгийн газар байгуулагдаад байгаа. Уг шинэ Засгийн газар засаглал болон бодлогын ихээхэн өөрчлөлтийг хийж байгаа. Тухайлбал, захиргааны зардлыг багасгах, гадаад орнуудад үзүүлж буй тусламжийн бодлогыг эргэн харах, төсөл, хөтөлбөрийн тоог цөөрүүлэх, санхүүжилтыг танах гэх мэтээр “хатуу” бодлого хэрэгжүүлж эхлээд байгаа.

Төр, засгийнхаа түвшинд бодлогын шинэчлэл хийж байгаа энэ үед Монгол Улсын Гадаад харилцааны сайд ажлын айлчлал хийж байгаа нь цагаа оллоо гэж дипломат мэргэжилтнүүд дүгнэж байна. Айлчлалынхаа хүрээнд сайд тус улсын Гадаад хэргийн сайд К.Окадатай хэлэлцээ хийж, Парламентын төлөөлөгчдийн танхимын дарга Т.Ёкомичи, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Х.Хирано, Эдийн засаг, худалдаа, үйлдвэрийн сайд М.Наошима нартай тус тус уулзжээ. Түүнчлэн Токио хотноо болсон Монгол, Японы Засгийн газар, хувийн хэвшлийн хамтарсан хорооны III зөвлөлдөх уулзалтад оролцож үг хэлсэн байна.

Г.Занданшатар сайдын айлчлалын үеэр Японы тал хоёр талын эдийн засгийн түншлэлийн хэлэлцээр байгуулах ажлын санаачилгыг авч, судалгааных нь ажлыг өөрсдөө сэдэн хэрэгжүүлэхээр тохиролцсон аж. Уур амьсгалын өөрчлөлт дэлхий нийтийн “толгойны өвчин” болоод байгаа энэ үед тус улс байгаль хамгаалах чиглэлээр манайтай идэвхитэй хамтран ажиллаж, ялангуяа уул уурхайн салбарт “ногоон технологи” нийлүүлэх бололцоотойгоо баталсан нь айлчлалын томоорхон үр дүн болж буй юм. Цаашлаад цөмийн эрчим хүчний чиглэлээр хамтран ажиллах, Монголын жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих зориулалтаар олгож байгаа зээл тусламжаа хэвээр үргэлжлүүлэхээр ярилцжээ.

Манай улс бүс нутгийн хамтын ажиллагаад сүүлийн жилүүдэд идэвхитэй байр суурь баримталж буй. Японы Ерөнхий сайд Ю.Хатояамагийн дэвшүүлсэн Зүүн Азийн хамтын нийгэмлэг байгуулах санаачилгыг дэмжихээ Г.Занданшатар сайд энэ үеэр

илэрхийлжээ. Түүнчлэн тэрээр НҮБ, Солонгосын хойгийн талаар санал солилцож, байр сууриа танилцуулсан аж.

Ирэх оны 4 дүгээр сараас Японы иргэдийг Монгол Улсад визгүй зорчуулах асуудлыг Засгийн газар шийдвэрлэнэ. Японы тал ч үүний хариуд хөнгөлөлт үзүүлэх боломжийг эрэлхийлж байгаа гэж Г.Занданшатар сайд айлчлалынхаа сониноос хуучилж байна.

Солонгосчууд Тавантолгойд хамтран ажиллах сонирхолтой байна

Ирэх оны эхний хагаст БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Ли Мен Баг манай улсад айлчилна. Энэ асуудлыг Сөүлд болсон бүсийн худалдааны хэлэлцээрийн гишүүн орнуудын сайд нарын хуралд оролцох үеэрээ Г.Занданшатар сайд БНСУ-ын гадаад хэрэг, худалдааны сайд Ю Мен Хвантай ярилцаж тохирчээ. Аливаа улсуудын харилцаанд төрийн тэргүүнүүдийн айлчлал томоохон түлхээс болж байдаг. Манай улс, БНСУ-ын хооронд шийдвэрлэх шаардлагатай зүйл цөөнгүй бий. Ядаж л, тус улсад ажиллаж, амьдарч байгаа монголчуудын нийгмийн үйлчилгээ, ажлын байрны хангамж, цалин хөлснөөс эхлээд эрүүл мэнд, боловсролын үйлчилгээ, бизнес эрхлэх хуулийн орчин гээд олон проблем бий. Бизнесийн, хөрөнгө оруулалтын болон хөгжлийн бодлогын түвшинд ч хамтран ажиллах “зах зээл” хангалттай бий.

“Гадаад харилцааг эдийн засагжуулах” Засгийн газрын хөтөлбөрийг сайд Г.Занданшатар уулзалтын үеэр танилцуулахад БНСУ-ын тал ихээхэн сонирхож хүлээн авчээ. Худалдааны асуудлыг давхар эрхэлдгийнхээ хувьд Ю Мен Хван сайд эдийн засгийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх боломж багагүй бийг тухайлан тэмдэглэжээ.

Уулзалтын үеэр Ю Мен Хван сайд “чимэгтэй” үг хэлсэн нь тус улсаас манайд олгодог албан ёсны тусламжуудыг нэмэгдүүлэх нотолгоо байлаа. Түүнчлэн тус улсын консорциум Тавантолгойн ордыг хамтран ашиглах сонирхолтойг тэрээр илэрхийлсэн байна. Уг консорциум орд газруудыг холбосон төмөр зам татах, ОХУ-ын боомтоор дамжуулан тээвэрлэх зэрэг дэд бүтцийн салбарт ч хөрөнгө оруулах бололцоотойг дурджээ. Гэхдээ мэдээж, энэ асуудал олон улсын нээлттэй тендерийн зарчмаар шийдэгдэх нь ойлгомжтой. Солонгосын тал ч үүнийг ойлгож, тендерт “давуу талтай” оролцохоо илэрхийлсэн байна.

Өмнө нь Аялал, жуулчлалын сайд байсныхаа хувьд Ю Мен Хван сайд энэ талаар ч хөндсөн бөгөөд нисэх онгоцны Инчон буудлыг түшиглэн “Монгол руу аялах жуулчдын урсгалыг нэмэгдүүлэх” арга хэмжээ хэрэгжүүлэхээ амлажээ.

Эх сурвалж olloo.mn, gogo.mn, news.mn, "Үнэн" сонин, "Ардын эрх" сонин

Гадаад хэргийн сайд БНСУ, Японд “Хатуу” Японд өрнөсөн “зөөлөн” яриа

Ажлаа аваад удаагүй байгаа Г.Занданшатар сайд анхны ажлын айлчлалаа Японоос эхэллээ. Тус улсад энэ оны 8 дугаар сард парламентын сонгууль болж, Ардчилсан нам ялснаар шинэ Засгийн газар байгуулагдаад байгаа. Уг шинэ Засгийн газар засаглал болон бодлогын ихээхэн өөрчлөлтийг хийж байгаа. Тухайлбал, захиргааны зардлыг багасгах, гадаад орнуудад үзүүлж буй тусламжийн бодлогыг эргэн харах, төсөл, хөтөлбөрийн тоог цөөрүүлэх, санхүүжилтыг танах гэх мэтээр “хатуу” бодлого хэрэгжүүлж эхлээд байгаа.

Төр, засгийнхаа түвшинд бодлогын шинэчлэл хийж байгаа энэ үед Монгол Улсын Гадаад харилцааны сайд ажлын айлчлал хийж байгаа нь цагаа оллоо гэж дипломат мэргэжилтнүүд дүгнэж байна. Айлчлалынхаа хүрээнд сайд тус улсын Гадаад хэргийн сайд К.Окадатай хэлэлцээ хийж, Парламентын төлөөлөгчдийн танхимын дарга Т.Ёкомичи, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Х.Хирано, Эдийн засаг, худалдаа, үйлдвэрийн сайд М.Наошима нартай тус тус уулзжээ. Түүнчлэн Токио хотноо болсон Монгол, Японы Засгийн газар, хувийн хэвшлийн хамтарсан хорооны III зөвлөлдөх уулзалтад оролцож үг хэлсэн байна.

Г.Занданшатар сайдын айлчлалын үеэр Японы тал хоёр талын эдийн засгийн түншлэлийн хэлэлцээр байгуулах ажлын санаачилгыг авч, судалгааных нь ажлыг өөрсдөө сэдэн хэрэгжүүлэхээр тохиролцсон аж. Уур амьсгалын өөрчлөлт дэлхий нийтийн “толгойны өвчин” болоод байгаа энэ үед тус улс байгаль хамгаалах чиглэлээр манайтай идэвхитэй хамтран ажиллаж, ялангуяа уул уурхайн салбарт “ногоон технологи” нийлүүлэх бололцоотойгоо баталсан нь айлчлалын томоорхон үр дүн болж буй юм. Цаашлаад цөмийн эрчим хүчний чиглэлээр хамтран ажиллах, Монголын жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих зориулалтаар олгож байгаа зээл тусламжаа хэвээр үргэлжлүүлэхээр ярилцжээ.

Манай улс бүс нутгийн хамтын ажиллагаад сүүлийн жилүүдэд идэвхитэй байр суурь баримталж буй. Японы Ерөнхий сайд Ю.Хатояамагийн дэвшүүлсэн Зүүн Азийн хамтын нийгэмлэг байгуулах санаачилгыг дэмжихээ Г.Занданшатар сайд энэ үеэр илэрхийлжээ. Түүнчлэн тэрээр НҮБ, Солонгосын хойгийн талаар санал солилцож, байр сууриа танилцуулсан аж.

Ирэх оны 4 дүгээр сараас Японы иргэдийг Монгол Улсад визгүй зорчуулах асуудлыг Засгийн газар шийдвэрлэнэ. Японы тал ч үүний хариуд хөнгөлөлт үзүүлэх боломжийг эрэлхийлж байгаа гэж Г.Занданшатар сайд айлчлалынхаа сониноос хуучилж байна.

Солонгосчууд Тавантолгойд хамтран ажиллах сонирхолтой байна

Ирэх оны эхний хагаст БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Ли Мен Баг манай улсад айлчилна. Энэ асуудлыг Сөүлд болсон бүсийн худалдааны хэлэлцээрийн гишүүн орнуудын сайд нарын хуралд оролцох үеэрээ Г.Занданшатар сайд БНСУ-ын гадаад хэрэг, худалдааны сайд Ю Мен Хвантай ярилцаж тохирчээ. Аливаа улсуудын харилцаанд төрийн тэргүүнүүдийн айлчлал томоохон түлхээс болж байдаг. Манай улс, БНСУ-ын хооронд шийдвэрлэх шаардлагатай зүйл цөөнгүй бий. Ядаж л, тус улсад ажиллаж, амьдарч байгаа монголчуудын нийгмийн үйлчилгээ, ажлын байрны хангамж, цалин хөлснөөс эхлээд эрүүл мэнд, боловсролын үйлчилгээ, бизнес эрхлэх хуулийн орчин гээд олон проблем бий. Бизнесийн, хөрөнгө оруулалтын болон хөгжлийн бодлогын түвшинд ч хамтран ажиллах “зах зээл” хангалттай бий.

“Гадаад харилцааг эдийн засагжуулах” Засгийн газрын хөтөлбөрийг сайд Г.Занданшатар уулзалтын үеэр танилцуулахад БНСУ-ын тал ихээхэн сонирхож хүлээн авчээ. Худалдааны асуудлыг давхар эрхэлдгийнхээ хувьд Ю Мен Хван сайд эдийн засгийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх боломж багагүй бийг тухайлан тэмдэглэжээ.

Уулзалтын үеэр Ю Мен Хван сайд “чимэгтэй” үг хэлсэн нь тус улсаас манайд олгодог албан ёсны тусламжуудыг нэмэгдүүлэх нотолгоо байлаа. Түүнчлэн тус улсын консорциум Тавантолгойн ордыг хамтран ашиглах сонирхолтойг тэрээр илэрхийлсэн байна. Уг консорциум орд газруудыг холбосон төмөр зам татах, ОХУ-ын боомтоор дамжуулан тээвэрлэх зэрэг дэд бүтцийн салбарт ч хөрөнгө оруулах бололцоотойг дурджээ. Гэхдээ мэдээж, энэ асуудал олон улсын нээлттэй тендерийн зарчмаар шийдэгдэх нь ойлгомжтой. Солонгосын тал ч үүнийг ойлгож, тендерт “давуу талтай” оролцохоо илэрхийлсэн байна.

Өмнө нь Аялал, жуулчлалын сайд байсныхаа хувьд Ю Мен Хван сайд энэ талаар ч хөндсөн бөгөөд нисэх онгоцны Инчон буудлыг түшиглэн “Монгол руу аялах жуулчдын урсгалыг нэмэгдүүлэх” арга хэмжээ хэрэгжүүлэхээ амлажээ.

АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Хиллари Клинтон сайд Г.Занданшатарт амжилт хүсч, захидал ирүүлжээ

Гадаад харилцааны сайдаар томилогдсон Г.Занданшатарт баяр хүргэж, ажилд нь амжилт хүссэн баярын цахилгаан ирсээр байна.

АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Хиллари Клинтон баяр хүргэсэн цахилгаандаа Афганистан, Ирак, Сиерра Лион, Чад улсад Монголын эрэлхэг залуус энхийг сахиулах үйл ажиллагаанд оролцож байгаад талархаж явдгаа илэрхийлжээ.

Мөн Япон улсын Гадаад харилцааны сайд Окада Кацүяа хоёр орны худалдаа-эдийн засгийн харилцааг улам гүнзгийрүүлэхийн төлөө сайд Г.Занданшатартай нягт хамтран ажиллах хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлжээ.

Түүнчлэн БНХАУ-ын Гадаад явдлын яамны сайд Ян Жечи, БНЭУ-ын Гадаад хэргийн сайд С.М.Кришна нар халуун баяр хүргэж, хамтран ажиллахаа мөн илэрхийлсэн байна.

Монгол улсаас БНСУ, Турк, ХБНГУ, БНПУ, Бельги улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Д.Гэрэл, О.Очиржав, О.Дамбийням, А.Баттөр, Монгол улсаас НҮБ-ын дэргэд суугаа Байнгын төлөөлөгч О.Энхцэцэг нар баярын цахилгаан ирүүлж, ажилд нь амжилт хүсчээ.

Монгол улсаас НҮБ-ын дэргэд суугаа Байнгын төлөөлөгч О.Энхцэцэг “Даяаршлын эрин үед Монгол улсын олон улсын нэр хүндийг улам өргөж, улмаар улс орныхоо тогтвортой хөгжлийн зорилтуудыг хангахад чиглэсэн гадаад харилцааны оновчтой бодлогыг хэрэгжүүлэх, эдийн засгийн үр өгөөжийг нь нэмэгдүүлэх их үйлсэд тань ажлын өндөр амжилт хүсэн ерөөе” гэсэн байна.

Мөн Арабын Бүгд Найрамдах Египет, БНСВУ-д суугаа, ИБУИНВУ, Австрали улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Д.Баярхүү, П.Сүндэв, Б.Алтангэрэл, Ц.Жамбалдорж нар болон Женев дэх байнгын төлөөлөгчийн газар, Элчин сайдын яамны хамт олон баяр хүргэжээ.

Австрали улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Ц.Жамбалдорж “Монгол улсын Ази, Номхон далайн бүс нутагт явуулж байгаа гадаад бодлогыг хэрэгжүүлэх, Монгол, Австралийн харилцаа, нэн ялангуяа эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх, төрийн алтан аргамжийг улам бэхжүүлэх үйлсэд тань ажлын амжилт хүсэн ерөөж байна” гэжээ.

Түүнчлэн ОХУ-ын Улаан-Үд хотод суугаа Ерөнхий консулын газрын хамт олон, БНУУ-д суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд О.Эрдэнэчимэг, БНЭУ-д суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд В.Энхболд, Канадад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Т.Залаа-уул, АНУ-д суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Х.Бэхбат нар Гадаад харилцааны сайдаар томилогдсон Г.Занданшатарт баяр хүргэж, цахилгаан ирүүлэв.

Монголд суугаа Элчин сайдын яамдууд ч ажлын амжилт хүсэн мэндчилгээ ирүүлсэн байна.

2009,12,9

Сайд Г.Занданшатар Хэнтий аймагт ажиллалаа

Атар газар эзэмшсэний 50 жилийн ойн баярын арга хэмжээ өнгөрөгч амралтын өдрүүдэд газар тариалангийн гол бүс нутаг Сэлэнгэ, Хэнтий аймгуудад болж өнгөрлөө. Ерөнхий сайд С.Батболд Сэлэнгэ аймагт ажилласан бол Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатараар ахлуулсан багийнхан Хэнтий аймагт ажиллалаа. Сайдын ахалсан багт УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ, ХХААХҮЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Т.Гантулга нар болон тус яамны газрын дарга нар багтсан юм.
1991 он хүртэл Хэнтий аймагт их бүтээн байгуулалт өрнөж байлаа. Өндөрхаан, Чандган, Хурхын САА, Гурил тэжээлийн үйлдвэр, Өмнөдэлгэр, Хэнтий, Батноров, Цэнхэрмандал, Жаргалтхаан, Мөрөн, Норовлин, Дадал сумын тариа бригадад, Хэрлэн Баян Улаан, Баянхутаг, Хэрлэн сумдын хадлангийн механикжсан салаа, Мөрөн суманд ногооны бригад, дээрх аж ахуйнуудад холимог багсармал тэжээлийн цехүүд, механикжсан үтрэм, агуулахууд, цахилгаан элеватор зэрэг бий болон техник тоног төхөөрөмжөөр бүрэн хангагдан ажиллаж байлаа. Ганцхан жишээ хэлэхэд, тариа хураалтаараа аль ч аймгийг урдаа гишгүүлж байгаагүй Сэлэнгэ аймгийг 1990, 1991 онуудад тэргүүлж, Хөдөлмөрийн баатар, Хөдөлмөрийн хүндэт медальтан дундаасаа төрүүлсэн хамт олон юм.
Эзэн Чингисийн өлгий Хан Хэнтийчүүд Атрын-3 аяны хүрээнд 2009 онд 10.300 тн буюу нэгжээс 14.0 цн ургац хураажээ. Энэ нь нэгжээс хамгийн өндөр ургац авсан анхны жил болж байна. Ийм л түүхэн амжилтаар баярын арга хэмжээгээ угтсан юм.
УИХ-ын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатар баярын хурал дээр “Газар тариалан бие даасан салбар болон хөгжиж байх үед манай улс жилдээ 1,3 сая га эргэлтийн талбайд 800 мянган тонн хүртэлх улаан буудайг хурааж, дотоодын хэрэгцээгээ 100% хангаж, үлдсэнийг нь экспортолж байсан туршлагатай орон. Гадаад харилцааг эдийн засагжуулах ажлын хүрээнд энэ мэтчилэн дотоод нөөц бололцоогоо ашиглан, улсын төсвийг нэмэгдүүлэх боломж их байна” гэдгийг онцлон хэллээ.
Хэнтий аймаг үр тарианы зориулалтын 89.6 мянган га, төмс хүнсний ногооны зориулалтын 568 га талбайтай, 17 аж ахуйн нэгж үйл ажиллагаа явуулж байна. Энэ жил гурил гурилан бүтээгдэхүүний 75%, төмсний 113%, хүнсний ногооны 62%-ийг өөрсдийн хүчээр хураан авсан амжилтаар Атар газар эзэмшсэний 50 жилийн ойдоо бэлэг барьжээ.
Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатар Атар-50 уралдаанд тэргүүн байр эзэлсэн “Идэр-Онон” ХХК-ийн хамт олон болон тариалан эрхлэгчдийг төрийн болон яамны шагналаар шагнасан юм. Баярын арга хэмжээний дараа “Хан Хэнтий” чуулга тоглолтоо сонирхууллаа.
Маргааш нь хуучнаар Чандганы САА, одоогийн Өлзийт тосгонд Гадаад харилцааны сайдын багийнхан зочиллоо. Хөдөлмөрийн баатар, “Хөдөлмөрийн хүндэт” медальтан төрүүлсэн энэ САА-д зочилсон нь цаанаа учиртай байлаа. Учир нь энэ САА-н анхны дарга бөгөөд үүсгэн байгуулсан хүн нь одоогийн Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатарын аав, Хөдөлмөрийн баатар Д.Гомбожав гуай байсан юм. Энэ л САА-н үржил шимт хөрс суурин дээр 1983 оноос хойш тариа буудай тариалж, 1985 онд ургацын амжилтаараа улсдаа тэргүүлэн, 1990 онд 15.390 тн, 1991 онд 15.714 тн ургац хураан Сэлэнгэ аймгийн урд гишгэн, улмаар Д.Гомбожав гуай Хөдөлмөрийн баатар, агрономич Я.Цэвээнийг Хөдөлмөрийн хүндэт медалиар шагнаж байжээ. Уриншийн боловсруулсан талбайд Буриад-34 сортын өндөр ургацтай буудай тариалж, 100 тонн үрийг 2000 болгож үржүүлэн үр шинэчилсэн нь түүний аварга амжилтын нэг байжээ.
Тариаланчдын дусалсан хөлс, дуулсан дуу бүхэн шингэсэн “монгол тариа” эх орны хөгжил дэвшилд үнэлж баршгүй хөрөнгө оруулалт хийснийг Монголын ард түмэн үеийн үед санаж явдаг билээ.
2009,12,9 “Үндэсний шуудан” сонин

Гадаад харилцааны сайдын “Монгол Цушин” сонинд нийтлүүлсэн мэндчилгээ

“Монгол Цушин” сонины эрхэм уншигчид аа,

Монгол, Японы Засгийн газар, хувийн хэвшлийнхний хамтарсан худалдаа, хөрөнгө оруулалтын асуудлаархи III дугаар Зөвлөлдөх уулзалтын хүрээнд 2009 оны 12 дугаар сарын 16-нд Токио хотноо зохиогдох “Япон, Монголын Бизнес Семинарт” зориулж уг сонин тусгай нийтлэл гаргаж байгаад сэтгэл нэн хангалуун байна.
Монгол, Японы хооронд 1972 онд дипломат харилцаа тогтоосон. Улсын Их Хурлаас 1994 онд баталсан Монгол Улсын гадаад бодлогын үзэл баримтлалд Япон Улсыг Ази дахь гол түншийн нэг гэж үзэж, найрсаг харилцаа, хамтын ажиллагаа хөгжүүлэхийг гадаад бодлогынхоо тэргүүлэх чиглэлийн нэг гэж заасан. Түүнээс хойш Монгол Улсын Засгийн газар бүрийн мөрийн хөтөлбөрт энэ заалт тусгалаа олж, харилцаа, хамтын ажиллагаагаа эрчимтэй хөгжүүлж ирлээ.
Монгол, Японы харилцаа иж бүрэн түншлэлийн зарчмаар амжилттай хөгжиж байна.
Улс төрийн харилцаа өндөр түвшинд хүрч, яриа хэлэлцээ тогтмолжин, харилцан ойлголцол, итгэлцэл гүнзгийрч байгаа манай хоёр орны хувьд өнөөдөр худалдаа, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлж, хамтын ажиллагаагаа эдийн засгийн агуулгаар баяжуулж харилцан ашигтай байх зарчмыг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлэх нь тулгамдсан асуудал болж байна. Ийм нөөц, бололцоо манай хоёр оронд бий.
Манайд буй эрдэс баялаг, малын гаралтай түүхий эдийн арвин их нөөцийг Японы өндөр технологи, know how- тай хослуулан уул уурхайн үйлдвэрлэл, мал аж ахуй, газар тариалан, мэдээлэл технологи, барилга, аялал жуулчлал зэрэг олон салбарт хамтран ажиллах өргөн боломжтой гэж үзэж байна.
Токио хотноо зохион байгуулагдаж буй “Япон, Монголын Бизнес Семинар”-ын үеэр Монгол Улсын хөрөнгө оруулалтын боломж, давуу талууд, бизнесийн хууль эрх зүйн орчин болон хөрөнгө оруулалт эрэлхийлсэн төслүүдийг Японы бизнес эрхлэгчид, хөрөнгө оруулагчдад танилцуулах юм.
Оюу Толгойн гэрээ байгуулагдсаны дараахан зохион байгуулагдаж буй уг семинар нь хөрөнгө оруулагчдын шийдвэрт илүү нааштай нөлөөлнө гэдэгт би эргэлзэхгүй байгаа бөгөөд энэхүү арга хэмжээ нь хамтын ажиллагааны талаар санал бодлоо солилцох, шинэ арга замыг нээхэд сайхан боломжийг та бүхэнд олгож байна.

ГОМБОЖАВЫН ЗАНДАНШАТАР

Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн

Засгийн газрын гишүүн

Гадаад Харилцааны сайд